Cinneadh
An tUas LK agus Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (ASF 2014)
Ó Oifig an Choimisinéara Faisnéise
Cásuimhir: 160232
Foilsithe
Ó Oifig an Choimisinéara Faisnéise
Cásuimhir: 160232
Foilsithe
Cibé an raibh údar le cinneadh FSS chun rochtain ar fhaisnéis maidir le cúram agus cóireáil an iarratasóra a dhiúltú ar an mbonn go raibh feidhm ag roinn 31, 35 agus 37 den Acht um Shaoráil Faisnéise
Arna dhéanamh, i gcomhréir le roinn 22(2) den Acht um Shaoráil Faisnéise, ag Elizabeth Dolan, Imscrúdaitheoir Sinsear, atá údaraithe ag an gCoimisinéir Faisnéise chun an t-athbhreithniú seo a dhéanamh
21ú Nollaig 2016
San iarraidh uaidh an 27 samhain 2015, d'iarr an t-iarratasóir rochtain ar "chóip iomlán de mo chuid comhad atá i seilbh FSS". Sa chinneadh uaithi an 4 Márta 2016, d'aithin FSS dhá chomhad ina bhfuil 356 leathanach de thaifid a bhí ábhartha maidir leis an iarraidh. Tugadh rochtain iomlán ar chuid de na taifid sin, ach diúltaíodh rochtain ar roinnt eile go hiomlán nó i bpáirt, ar an bhforas go raibh feidhm ag ranna 31, 35 agus 37 den Acht um Shaoráil Faisnéise. D'iarr an t-iarratasóir athbhreithniú inmheánach an 4 Aibreán 2016. Sa chinneadh uaithi ón athbhreithniú inmheánach, d'athraigh FSS an bunchinneadh agus scaoil sí roinnt faisnéise breise. Chuir an t-iarratasóir iarratas isteach leis an Oifig seo ar athbhreithniú den chinneadh an 25 Bealtaine 2016. Le linn an athbhreithnithe, scaoil FSS roinnt taifead breise agus d'athraigh sí a seasamh maidir leis na díolúintí a éilíodh ar cuid de na taifid.
Agus an athbhreithniú seo á dhéanamh agam, thug mé aird ar na hiarratais ón iarratasóir, ar na hiarratais ó FSS, ar ábhar na dtaifead agus ar fhorálacha na nAchtanna um Shaoráil Faisnéise. Chinn mé deireadh a chur leis an athbhreithniú trí chinneadh foirmiúil a dhéanamh, a bheidh ceangailteach ó thaobh an dlí de.
Baineann an t-athbhreithniú seo le cibé an raibh údar leis an gcinneadh ó FSS chun rochtain ar an bhfaisnéis iarchoimeádta a dhiúltú, agus leis sin amháin. Ní thagann aon taifead nó codanna de thaifid a scaoileadh cheana faoi raon an athbhreithnithe seo. D'fhonn amhras a sheachaint, tagann na taifid a leanas, nó codanna dóibh, a diúltaíodh rochtain orthu, faoi raon an athbhreithnithe seo:
Comhad B, Leathanaigh 1, 9-13, 15-16, 17-91, 101, 106, 112, 121-123, 140, 144, 152, 155, 160, 168, 171-172, 178-180, 191, 193-194, 196, 198, 199.
Roinn 18
Ba cheart dom an cur chuige a mhíniú maidir le rochtain ar chodanna de thaifid a bhronnadh. I roinn 2 den Acht um Shaoráil Faisnéise, sainmhínítear "taifead" mar "cóip nó cuid d'aon ní a thagann faoi réim mhír (a), (b), (c) nó (d)" den sainmhíniú ar thaifead. I roinn 18 den Acht um Shaoráil Faisnéise, déantar foráil d'fhaisnéis dhíolmhaithe a scrios agus rochtain ar chóip de thaifead a bhronnadh a mbeidh an fhaisnéis dhíolmhaithe sin bainte de. Ba cheart an méid sin a dhéanamh i gcás ina mbeidh sé indéanta é sin a dhéanamh agus i gcás nach mbeidh an chóip den taifead arna cruthú mar sin míthreorach.
Roinn 22
I Roinn 22(12)(b) den Acht um Shaoráil Faisnéise, déantar foráil maidir le breith chun diúltú géilleadh do rochtain ar thaifead go "dtoimhdeofar nach raibh údar le breith diúltú mura suífidh an ceann lena mbaineann, chun sástacht an Choimisinéara, go raibh údar leis an mbreith."
Roinn 25(3)
Cé go bhfuil sé d'oibleagáid orm na cúiseanna le mo chinneadh a thabhairt, ceanglaítear orm le roinn 25(3) den Acht um Shaoráil Fáisnéise gach réamhchúram réasúnach a ghlacadh le linn athbhreithnithe chun cosc a chur le faisnéis atá i dtaifead díolmhaithe a nochtadh. Is éard atá i gceist leis sin ná go bhfuil teorainn ar an méid is féidir liom cur síos a dhéanamh ar chuid de na taifid.
Leis an Acht um Shaoráil Faiséise, déantar foráil do cheart rochtana ar thaifid atá i seilbh chomhlacht Saorála Faisnéise, faoi réir díolúintí áirithe. Le scaoileadh taifid faoin Acht um Shaoráil Faisnéise, tuigtear gurb ionann é, go bunúsach, agus an taifead a scaoileadh leis an domhan uile. Sa chás sin, is léir, i ndáil le cuid de na taifid atá i gceist, gur taifid iad a d'fheicfeadh an t-iarratasóir roimhe, toisc gur taifid iad de theagmháil idir an t-iarratasóir agus comhlachtaí eile seachas FSS, nó taifid a thabharfadh na comhlachtaí ábhartha fógra don iarratasóir ina leith. Ní léir cén chaoi a raibh cuid de na taifid sin i gcomhaid FSS, in ainneoin an cheist sin a bheith curtha ar FSS. Tugaim ar aird nach bhfuil an lia comhairleach a bhí ag déileáil leis an iarratasóir ag an am atá i gceist ag obair do FSS a thuilleadh. Toisc go raibh rochtain ag an iarratasóir ar na taifid sin i gcomhthéacs eile agus go bhfuil a fhios aige cad atá iontu, ní hionann é sin agus a rá go bhfuil sé i dteideal rochtain a fháil ar na taifid chéanna sin faoi Shaoráil Faisnéise.
Roinn 31(1)(b)
Dhiúltaigh FSS rochtain ar Chomhad A, leathanaigh 69-70, 72-75 agus ar Chomhad B, leathanaigh 69-91 ar an mbonn go bhfuil feidhm ag roinn 31(1)(b). Baineann na taifid sin le himeachtaí sa an Chúirt Chuarda um an Dlí Teaghlaigh faoi reachtaíocht dlí teaghlaigh.
Déantar foráil i Roinn 31(1)(b) den Acht um Shaoráil Faisnéise (arna leasú) maidir leis an méid a leanas:
"Diúltóidh ceann géilleadh d'iarraidh saorála faisnéise más rud é, maidir leis an taifead lena mbaineann --
.....(b) gur taifead é de chineál arb eol, nó ar chóir le réasún gurbh eol, don cheann gur dhíspeagadh cúirte é a nochtadh,..."
An Riail Iata
Tá feidhm ag an riail iata (i.e. go mbeidh imeachtaí i gcásanna eile seachas i bpoiblí) maidir le himeachtaí Cúirte i gcomhréir le forálacha na reachtaíochta dlí teaghlaigh ábhartha. Is díspreagadh cúirte é má scaipeann aon duine faisnéis a thagann nó a eascraíonn as imeachtaí arna reachtáil i gcúirt iata gan réamhúdarás breithiúnach. Is léir ón scrúdú a rinne mé ar na taifid gur ullmhaíodh iad i gcomhthéacs imeachtaí faoi reachtaíocht dlí teaghlaidh. Táim sásta go gcumhdaítear na taifid a bhaineann le himeachtaí faoin reachtaíocht dlí teaghlaigh leis an riail iata. Dá réir sin, toisc nach eol dom go bhfuil údarás réamh-bhreithiúnach eile ann maidir le scaoileadh na dtaifead sin, táim sásta go mbeadh sé ina dhíspreagadh cúirte dá scaoilfí na taifid sin chuig an iarratasóir de bhun a iarrata ar Shaoráil Faisnéise. Dá bhrí sin, faighim, go bhfuil feidhm ag roinn 31(1)(b) maidir le Comhad A, leathanaigh 69-70, 72-75 agus Comhad B, leathanaigh 69-91 agus go raibh údar le FSS rochtain orthu a dhiúltú.
Roinn 37 - Faisnéis Phearsanta
Dhiúltaigh FSS rochtain ar na taifid a leanas, go hiomlán nó i bpáirt, ar an mbonn go raibh faisnéis phearsanta iontu de dhaoine eile seachas an t-iarrthóir:
Comhad A, Leathanaigh 1-3, 4, 6-7, 14, 17, 20, 23, 28-31, 35-37, 42-44, 45, 48, 50-52, 54-61, 62-66, 71, 76-88, 91, 95, 101, 104, 107-109, 111, 113, 116-117, 121-124, 126-130, 132-137, 139.
Comhad B, Leathanaigh 1, 9-13, 15-16, 17-91, 101, 106, 112, 121-123, 140, 144, 152, 155, 160, 168, 171-172, 178-180, 191, 193-194, 196, 198, 199.
I Roinn 37(1), foráiltear go ndiúltófar rochtain ar thaifead más rud é go nochtfaí faisnéis phearsanta dá dtabharfaí rochtain ar an taifead áirithe. I gcás ina bhfuil faisnéis phearsanta a bhaineann leis an iarrthóir i dtaifead nó i gcuid de thaifead, ar faisnéis í atá ceangailte go dlúth le faisnéis phearsanta a bhaineann le páirtí (nó páirtithe) eile, agus i gcás nach féidir an fhaisnéis phearsanta sin a dheighilt ón bhfaisnéis a bhaineann leis an bpáirtí (nó páirtithe) eile, is féidir cur síos a dhéanamh uirthi mar fhaisnéis phearsanta chomhpháirteach. Foráiltear freisin i roinnn 37(7), do ghéilleadh d'iarraidh más é tuairim an chomhlachta go ndéanfaí, i dteannta faisnéis phearsanta a bhaineann leis an iarrthóir a nochtadh, faisnéis phearsanta a bhaineann le pearsa aonair seachas an t-iarrthóir a nochtadh freisin, dá dtabharfaí rochtain ar an taifead áirithe. San Acht um Shaoráil Faisnéise, sainmhínítear an téarma "faisnéis phearsanta" mar fhaisnéis faoi phearsa aonair inaitheanta (a) nach mbeadh ar eolas, go hiondúil, ach amháin ag an bpearsa aonair nó ag daoine de theaghlach na pearsan aonair nó ag cairde na pearsan aonair nó (b) atá i seilbh comhlacht saorála faisnéise ar an mbonn tuisceana go ndéileálfadh an comhlacht sin léi i modh rúin. Tá liosta de 14 chineál faisnéise ar leith lena n-áirítear faisnéis a bhaineann le stair liachta nó shíciatrach na pearsan aonair agus faisnéis a bhaineann le fostaíocht nó stair fostaíochta na pearsan aonair.
Taifid Riaracháin [chomhlacht saorála faisnéise]
Comhad A, leathanaigh 54 agus 55 agus comhad B, leathanaigh 11, 12, 13, 106, 121, 122 agus 123: is féidir cur síos a dhéanamh orthu mar thaifid riaracháin de chuid an [chomhlacht saorála faisnéise], a bhaineann le ábhair acmhainní daonna maidir leis an iarratasóir. I gcúinsí an cháis seo, measaim nach cuí é tuilleadh a thabhairt mar chur síos ar na taifid sin. Is ábhartha a rá, áfach, gur comhalta de [chomhlacht saorála faisnéise] atá ar scor é an t-iarratasóir. Dhiúltaigh FSS rochtain ar na taifid iomlána nó ar chodanna díobh ar an mbonn go raibh faisnéis phearsanta iontu de chomhaltaí eile de [chomhlacht saorála faisnéise], i dteannta faisnéis phearsanta faoin iarratasóir, i.e. faisnéis phearsanta chomhpháirteach.
Táim sásta nach faisnéis phearsanta iad ainmneach chomhaltaí [chomhlacht saorála faisnéise] arna taifeadadh chun críoch feidhmeanna [chomhlacht saorála faisnéise] mar chomhlacht saorála faisnéise a dhéanamh agus gur cheart iad a scaoileadh. Faighim nach bhfuil feidhm ag roinn 37(1)/37(7) maidir leis na taifid sin agus treoraím go scaoilfear iad, seachas an t-ainm san abairt scríofa ar Chomhad A, leathanach 54.
I gComhad B, leathanaigh 140 agus 160, tá taifid maidir leis an iarratasóir a rinne lia comhairleach le fostóir an iarratasóra, [...]. Cuireadh ainm agus seoladh an lia chomhairligh in eagar ó leathanach 152. Dhiúltaigh FSS rochtain ar an mbonn go raibh faisnéis phearsanta chomhpháirteach sna taifid sin a bhain leis an iarratasóir agus an lia comhairleach. Toisc go bhfuil an lia comhairleach [ ....], ní raibh FSS in ann cead a fháil chun na taifid a scaoileadh. Tar éis scrúdú a dhéanamh ar na taifid agus ar fhaisnéis eile atá sna comhaid, áfach, is léir go raibh an lia comhairleach ar fostú ag [chomhlacht saorála faisnéise] chun stádas sláinte an iarratasóir a sheiceáil agus a thaifeadadh. Dá bhrí sin, táim sásta nach bhfuil faisnéis phearsanta an lia chomhairligh sna taifid sin toisc go raibh sé ina sholáthróir seirbhíse do [chomhlacht saorála faisnéise]. Faighim nach bhfuil feidhm ag roinn 37(1)/37(7) maidir leis na taifid sin agus treoraím go scaoilfear iad.
I gComhad A leathanach 104, tá litir chuig FSS [ó dhlíodóir an iarratasóra] faoin iarratasóir. Tar éis don scrúdú a dhéanamh ar an taifead, táim sásta gurb é faisnéis phearsanta an iarratasóra. Faighim nach bhfuil feidhm ag roinn 37(1)/37(7) agus gur cheart go scaoilfear an taifead sin.
Taifid de dhaoine aonair éanasctha
Is cóipeanna iad Comhad B leathanaigh 15 agus 112 de thaifid forordaithe a bhaineann le daoine nach bhfuil nasctha leis an iarratasóir agus ar léir gur cuireadh ina chomhad iad in earráid. Táim sásta go bhfuil faisnéis phearsanta na ndaoine aonair sin ar na leathanaigh sin agus go bhfuil feidhm ag roinn 37(1).
Taifid an [iarcomhlacht reachtúil]
I gComhad B leathanaigh 17-91 tá litir dar dáta an 20 Aibreán 2000, agus iatáin, ón [iarcomhlacht reachtúil] chuig an iarratasóir. Sa bhunchinneadh agus sa chinneadh tar éis an athbhreithnithe inmheánaigh uaithi, dhiúltaigh FSS rochtain ar na taifid sin go hiomlán ar an mbonn go raibh feidhm ag roinn 31 den acht um Shaoráil Faisnéise. Le linn an athbhreithnithe, lorg an tImscrúdaitheoir aighneachtaí ó FSS ionas go bhféadfadh sí údar a thabhairt leis an seasamh sin. Tháinig sé chun solais nach raibh feidhm ag roinn 31 ar an mbonn a d'éiligh FSS. Mar a fhuair mé thuas, áfach, tá feidhm ag roinn 31(1)(b) i ndáil le leathanaigh 69-91. Rinne FSS athmheas ar a seasamh ina dhiaidh sin agus d'éiligh sí go raibh feidhm ag ranna 35 agus 37 i ndáil leis na leathanaigh a bhí fágtha. Ní mheasaim gur féidir liom tuilleadh cur síos a dhéanamh ar an bhfaisnéis atá sna taifid ag féachaint do roinn 25(3). Tar éis don scrúdú a dhéanamh ar na taifid, is léir go bhfuil faisnéis phearsanta iontu a bhaineann le go leor páirtithe eile, i dteannta faisnéis phearsanta an iarratasóra. Táim sásta gur cheart leathanaigh 17-68 a thógáil le chéile, agus, ag meabhrú dom forálacha roinn 18, faighim go bhfuil faisnéis phearsanta chomhpháirteach sna leathanaigh a bhaineann leis an iarratasóir agus le daoine aonair eile agus faighim go bhfuil feidhm ag roinn 37(1)/37(7).
Taifid atá fágtha
Is féidir cur síos a dhéanamh ar na taifid atá fágtha nó codanna de na taifid a diúltaíodh rochtain ina leith faoi roinn 37 mar thaifid liachta nó shíciatracha an iarratasóra. Tar éis don scrúdú a dhéanamh ar an bhfaisnéis iarchoimeádta, táim sásta gur faisnéis phearsanta atá ann de dhaoine seachas an iarratasóir. Faighim go bhfuil feidhm ag roinn 37(1)/37(7) maidir leis an bhfaisnéis iarchoimeádta.
Roinn 37(2)
Tá roinnt cúinsí ann, a ndéantar foráil dóibh i roinn 37(2), nach bhfuil feidhm ag an díolúine i roinn 37(1) ina leith. Táim sásta nach n-eascraíonn aon cheann de na cúinsí a shainaithnítear i roinn 37(2) sa chás seo. Is é sin le rá, (a) ní bhaineann an fhaisnéis atá sna taifid leis an iarratasóir amháin; (b) níor thoiligh na tríú páirtithe a bhfaisnéis a scaoileadh; (c) faisnéis atá ann nach bhfuil ar fáil don phobal i gcoitinne; (d) ní bhaineann an fhaisnéis le haicme faisnéise a chuirfí ar fáil nó a d'fhéadfaí a chur ar fáil don phobal i gcoitinne; agus (e) nach gá an fhaisnéis a nochtadh chun garchontúirt mhór do bheatha nó do shláinte pearsan aonair a sheachaint. Faighim nach bhfuil feidhm ag roinn 37(2) maidir leis an bhfaisnéis iarchoimeádta.
Casaim anois ar roinn 37(5) lena ndéantar foráil freisin do eisceachtaí ón díolúine i roinn 37(1)/37(7). Ní fheicim go bhfuil anon bhonn lena fháil go mbeadh sé chun leas na bpearsana aonair a bhaineann an fhaisnéis leo trí ghéilleadh d'iarraidh agus táim sásta nach bhfuil feidhm ag roinn 37(5)(b) sa chás seo.
Roinn 37(5)(a) - Leas an Phobail
I roinn 37(5) déantar foráil do rochtain ar fhaisnéis phearsanta tríú páirtí i gcás ina bhfuil leas an phobail go ngéillfí d'iarraidh níos mó ná ceart chun príobháideachais na pearsan aonair a bhaineann an fhaisnéis leo. I ndáil leis an gceist faoi leas an phobail, thug mé aird ar an mbreithiúnas ón gCúirt Uachtarach sa chás Gobharnóirí agus Caomhnóirí an Ospidéil Chun Faoiseamh Mná Bochta Luí Seoil v An Coimisinéir Faisnéise [2011] IESC 26 [dá dtagraítear níos minicí ná "cás Ospidéal an Rotunda"]. Sa chás Ospidéal an Rotunda, rinne an Chúirt Uachtarach idirdhealú idir leasanna príobháideach agus leasanna poiblí. Le barúlacha ó Bhreitheamh Fennelly, cuirtear in iúl maidir le hiarraidh a dhéanann "duine aonair príobháideach chun críche príobháidí" nach iarraidh é "a dhéantar chun leas an phobail". Sa bhreis air sin, de réir Bhreitheamh Macken, bheadh gá ag leas an phobail le "leas fíos an phobail arna aithint trí bhíthin beartas aitheanta agus seanbhunaithe, arna glacadh ag an Oireachtas nó ag an dlí".
Leis an Acht um Shaoráil Faisnéise féin, aithnítear leas an phobail chun oscailteacht agus cuntasacht comhlachtaí poiblí a áirithiú, i ndáil leis an gcaoi a dhéanann siad a ngnó. Leis an Acht um Shaoráil Faisnéise, aithnítear freisin leas an phobail gur féidir le daoine aonair a gcearta a fheidhmiú faoin Acht um Shaoráil Faisnéise, cé nár leor é sin ina aonair, i mo thuairimse, chun ceart chun príobháideachais na pearsan aonair a shárú. Ar an taobh eile, aithnítear freisin leis an Acht um Shaoráil Faisnéise, leas láidir an phobail maidir le cearta chun príobháideachta a chosaint - i dteanga roinn 37 agus i dTeideal Fada an Achta araon (lena bhfuil sé soiléir nach mór do scaoileadh taifead a faoi Shaoráil Faisnéise a bheith comhsheasmhach le "an ceart chun príobháideachta"). Is fiú a thabhairt ar aird freisin go bhfuil gné bunreachtúil ag baint leis an gceart chun príobháideachta mar cheann de na cearta pearsanta neamhliostaithe faoin mBunreacht. Dá bhrí sin, ní chuirfear cearta chun príobháideachta ar leataobh ach amháin i gcás ina mbeidh leas an phobail a sheirbhísítear trí ghéilleadh d'iarraidh (agus na cearta sin a shárú) láidir go leor chun bheith níos tábhachtaí ná leas an phobail i bpríobháideacht a chosaint. I gcúinsí an cháis seo, faighim go bhfuil ceart chun príobháideachta na pearsana aonair a bhfuil faisnéis phearsanta maidir leo sna taifid níos tábhachtaí ná leas an phobail i ngéilleadh d'iarraidh an iarratasóra.
Mar achoimre, faighim go bhfuil feidhm ag roinn 37(1) agus/nó 37(7) agus nach bhfuil feidhm ag aon cheann de na heisceachtaí faoi roinn 37 maidir leis an bhfaisnéis.
Toisc go bhfuair mé go bhfuil an fhaisnéis iarchoimeádta, a d'éiligh FSS díolúintí eile ina leith, díolmhaithe de réir mar a leagtar amach thuas, ní gá dom déileáil leis na díolúintí eile.
Tar éis don athbhreithniú a dhéanamh faoi chuimsiú roinn 22(2) den Acht um Shaoráil Faisnéise 2014, leis seo athraím cinneadh FSS. Faighim go bhfuil feidhm ag roinn 31(1)(b) maidir le roinnt taifead. Faighim nach bhfuil feidhm ag roinn 37 maidir leis an bhfaisnéis iarchoimeádta i gComhad A, leathanaigh 54 agus 55 agus Comhad B, leathanaigh 11, 12, 13, 106, 121, 122 agus 123; níl feidhm aige maidir le Comhad A, leathanach 104, Comhad B leathanaigh 140, 152 agus 160 ach oiread agus treoraím go scaoilfear iad sin. Faighim go bhfuil feidhm ag roinn 37(1) agus/nó 37(7) chun an fhaisnéis iarchoimeádta atá fágtha a dhíolmhú.
Aon pháirtí d'athbhreithniú, nó aon duine eile a ndearna cinneadh ón gCoimisinéir Faisnéise tar éis athbhreithnithe difear dó, féadfaidh sé achomharc a dhéanamh leis an Ard-Chúirt ar phonc dlí a eascróidh as an gcinneadh. Ní mór don iarratasóir achomharc den chineál sin a thionscamh tráth nach déanaí ná ocht seachtaine tar éis fógra a thabhairt faoin gcinneadh, agus aon pháirtí eile tráth nach déanaí ná ceithre seachtaine tar éis fógra a thabhairt faoin gcinneadh.
Elizabeth Dolan
Imscrúdaitheoir Sinsear